HUIZE BLEIJENDAEL


In de Oirschotse Nieuwstraat is Huize Bleijendael, 'buitenhuis' van het Karmelitessenklooster, slechts één van de vele monumentale panden die zo uit een oud prentenboek lijken te zijn geplukt. Alleen het luidruchtige verkeer herinnert aan anno-nu. Op nummer 28 blijft het luikje in de voordeur na aanbellen stug gesloten. In plaats daarvan doet de bescheiden glimlachende 'buitenzuster' liever de deur zelf open.

De geschiedenis van het klooster gaat terug naar 1595, het geboortejaar van de Oirschotse Silvester Lintermans, eerste eigenaar van Huize Bleijendael. Lintermans keert er in 1618 terug vanuit Italië, door de dood van zijn jonge vrouw Maria Magdalena Bonfanti tot onverschilligheid geraakt. Niet lang daarna ontstaat bij Lintermans het plan zijn woonhuis op te offeren om er een klooster te stichten.

In Antwerpen, waar zijn dochtertje wordt opgevoed, komt hij in contact met het Klooster der Karmelietessen (De Orde van de Karmel ontstond uit een groep kluizenaars, die zich tijdens de kruistochten in navolging van profeet Elia op de berg Karmel in Palestina vestigde, om buiten de dagelijkse eucharistieviering in eenzaamheid te leven). Silvester ontmoet er een vroegere dorpsgenote, zuster Anna van Sint Theresia, die hem in contact brengt met Maria Margaretha der Engelen ('de Heilige Non'). Gesterkt door haar gebeden zet Lintermans, ondanks tegenslagen, zijn plannen door en is Karmel Bleijendael in mei 1644, mede dankzij enkele zusters die bereid waren naar Oirschot te verhuizen, een feit.

Een lang en gelukkig leven is hen daar niet gegund. In 1658 overlijdt 'de Heilige Non' en vijf jaar later zijn de zusters door barre tijdsomstandigheden gedwongen Oirschot te ontvluchten. Pas in 1931 zou Huize Bleijendael, na verscheidene eigenaars gehad te hebben, weer aan de Orde van de Karmel toebehoren. In hetzelfde jaar nog werd aan de zijkant van het klooster een stuk aangebouwd, tegenwoordig deel van de kapel.

Buitenzuster Helena (68), die als enige lid van de orde contact heeft met de buitenwereld, houdt de geschiedenis, compleet met prenten en foto's, zo nauwkeurig mogelijk bij in een rood album. "Als ik het nu niet doe, komt het er niet meer van", zegt ze. "Zusters die na mij komen moeten toch weten wat het kloosterleven inhoudt en hoe het voor hen is geweest?"

Gedreven vertelt ze vooral over wat ze zelf heeft meegemaakt, sinds ze in 1951 als 23-jarige in het klooster trad. "Toen zaten er nog tralies voor de ramen", herinnert zuster Helena zich. "Dat was niet om mensen af te schrikken, maar om ons afgezonderde bestaan te benadrukken." De eerste jaren van haar kloostertijd werden grotendeels bepaald door de aanbouw van het huidige 'slot' van het klooster in 1953/54, waar de overige zusters afgezonderd leven. "In die tijd zaten we constant in de troep, overal waren werklui bezig. Op een dag wilde ik gaan bidden in de kapel, maar er was gewoon te veel herrie. Opeens was het echter stil om mij heen alsof God mij gehoord had" aldus zuster Helena van de Heilige Geest.

De laatste verbouwing was in 1991/92. Het Klooster Bejaarden Oord (KBO) werd gebouwd, het buitenhuis gerestaureerd en de rest van het klooster vernieuwd. "Monumentenzorg is toen nog komen kijken, want alles moest zoveel mogelijk zoals het oorspronkelijke klooster blijven."

Heimwee naar vroeger heeft men hier in het klooster ondanks alle veranderingen nooit gehad. Je moet wel met de tijd mee gaan. Dat brengt nu eenmaal aanpassingen met zich mee. Wel vindt men het jammer dat de straat nu zo dicht langs Bleijendael loopt. Eigenlijk zou het klooster middenin een grote tuin moeten staan.


Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".

Gegenereerd op 19-08-2000 door C.P.J. Aerssens