BERNINA TREKKING

© www.gocmuenchen.de
Panoramisch uitzicht op het Bernina-massief
De Bernina-Trek is een indrukwekkende Trekkingroute over bergpaden langs de gletschers van de bergtoppen van de Berninagroep. De route ligt helemaal in het Romaans sprekend Ober Engadin in het Kanton Graubünden, in het brongebied van de jonge Inn. Deze avontuurlijke meerdaagse bergwandeling start in Madulain en eindigt in Posschiavo in het Val di Poschiavo. Het is een streek die beroemd is door zijn tot de verbeelding sprekende bergtoppen: Piz Bernina (4049 m) met zijn Biancograt, Piz Palü (3905 m), Piz Morteratsch (3751 m) met de bekende Morteratschgletscher, Piz Roseg (3937 m) en Piz Zupo (3996 m). Onderweg overnacht je in meestal eenvoudige berghutten van de Schweizer Alpen Club SAC.

KARAKTER VAN DE TOCHT

De gelopen route is een 7-daagse bergtrektocht en voert je vanuit Madulain eerst ten noorden van het Inndal via de Albulapas (2312 m) terug naar Silvaplana. Dan loopt de route direct door het Berninagebied ten zuiden van het Inndal om als eindpunt Poschiavo te bereiken in het Val di Poschiavo met zijn Italiaanse uitstraling. De tocht is inspannend en voert door alpiene gebied met soms aardige hoogteverschillen, dagelijks ongeveer 500 meter stijgen en dalen met soms een uitschieter naar 1000 meter. Bergwandelervaring, een goede conditie en kennis van kaart en kompas zijn gewenst. De routemarkering is goed, sommige trajecten met wit-rood-witte markering.

DUUR VAN DE TOCHT

7 dagen. Wie meer tijd heeft, kan nog extra dagen inlassen om een beklimming te doen of een rustdag te plannen om de imposante bergwereld op zich te laten inwerken.

BESTE TIJD

Van juli tot september, naargelang de omstandigheden. Informeer altijd naar die omstandigheden op de route.

UITRUSTING

Wandelen in alpien gebied betekent dat er hoogteverschillen moeten worden overwonnen. Je moet dan ook beschikken over een goede bergwandeluitrusting voor deze meerdaagse onderneming met goede bergwandelschoenen, eventueel pickel, stijgijzers, klimgordel en touw. Maar ook regenjack en broek, fleecetrui, zonnebrand met hoge factor, zonnebril, topokaarten, routegids, kompas, hoogtemeter, mogen niet ontbreken Voor nood: EHBO, fluitje, spiegeltje, bivakzak, aluminium reddingsdeken.

VERTREKPUNT

Uitgangspunt is het station Madulain van de Räthische Bahn. Maar ook op verschillende plaatsen kan de tocht worden opgepakt. Zo kan dit bijvoorbeeld de Albulapas, Silvaplana of Morteratsch zijn De tocht is inspannend en voert door alpiene gebied met soms aardige hoogteverschillen, dagelijks ongeveer 500 meter stijgen en dalen met af en toe een uitschieter naar 1000 meter. Bergwandelervaring, een goede conditie en kennis van kaart en kompas zijn gewenst. De routemarkering is goed, sommige trajecten met wit-blauw-witte markering. Overnachten in berghutten en hotels.

ROUTEBESCHRIJVING BERNINA TREKKING

DAG 1

Madulain (1679 m) – Alp Es-cha Dadour (2063 m) – Muot Ot (2562 m) – Chamanna d’Es-cha (2594 m)

Algemeen: 900 m stijgen. Looptijd: 2,5 tot 3 uur.

Op deze eerste dag van onze Bernina Trekking vertrekken we vanaf het station van de Räthische Bahn in Madulain. Een goede 40 meter ten zuiden van Bahnhof Madulain nemen we een klein straatje meteen rechtsaf en leidt ons over de rails berg op in noordwestelijke richting. Voorbij een moderne boerderij laten we de laatste huizen van dit kleine dorp achter ons. Op een helling is de ruïne zichtbaar van de burcht Guardaval. Bischof Volkard von Neuburg liet de burcht tussen 237-1251 bouwen. Die Familie Planta had van 1377-1382 de burcht Guardaval in bezit. Door de ligging van deze burcht kon alle verkeer richtung Zuoz, richtung Albula en richtung Chamues-ch gekontroleerd worden. Later raakte Guardava in verval en nu rest nog slechts een ruïne.

Van Madulain de linker oever der Ova d‘Es-cha volgend, de alpweg van het Val d‘Es-cha omhoog. De route is goed gemarkeerd met wegwijzers en loopt richting Alp Es-cha Dadour. Dan 500 m na de stal op de Alp Es-cha Dadour (2063 m) rechts naar het gemarkeerde pad afbuigen, dat op de linker kant van Val Müra omhoog loopt. Op 2340 m draait de route naar het noordwesten, steek de beek over en klimt naar Muot Ot (2562 m). De route vervolgt de zonnige terrashellingen. De klim gaat door arven- en larixbossen over zonnige zuidhellingen.

Als we de Chamanna d’Es-cha bereiken hebben we 900 meter aan hoogte gewonnen over een route die welliswaar inspannend is en over de zuidhellingen van het bergmassief loopt. Het panoramisch uitzicht vanaf het terras voor de Chamanna d’Es-cha over Engadin en het Inndal beloont onze inspanning. Noordwaats achter de SAC-Hut verheffen zich Piz Cotschen (3046 m), Piz Kesch (3418 m), Piz Val Müra (3162 m) en Piz Viroula (3064 m). Richtung zuiden zien we bijna het hele Bernina-massief.

DAG 2

Chamanna d’Es-cha (2594 m) – Fuorcla Gualdauna (2490m) – Albulapas (2359m) – Fuorcla Crap Alv (2466 m) – Chamanna Jenatsch (2652 m)

Algemeen: 850 m stijgen, 930 m dalen. Looptijd: 7,5 tot 8 uur.

Van de Chamanna d’Es-cha (2594 m) loopt de route met zo goed als geen verlies aan hoogte in zuidwestelijke richting naar de Fuorcla Gualdauna (2490m). Over zonnige zuidhellingen volgt dan een afdaling door het Albuladal naar de Albulapas (2359m). Op de doorgaande weg over deze pashoogte is weinig verkeer. We volgen het asfalt tot voorbij het Restaurant Albula-Hospiz. Verder loopt het wandelpad nog zo’n 2 kilometer aan de rechterkant van de weg door. Daar waar we zicht krijgen op enkele bergmeertjes onder ons, steken we de pasweg over en nemen de route naar Fuorcla Crap Alv (2466 m). We klimmen weer en komen voorbij een klein, groen bergmeertjes (2304 m) links van de route. Even verderop buigt het pad naar links en bereiken we weldra de pasovergang Fuorcla Crap Alv (2466 m).

Er volgt een steile afdaling naar de bossages op Palüd Marscha achter in het stille, wilde Val Bever. Hier gaan we naar rechts en kunnen we de onverharde weg volgen naar Alp Suvretta. Daar laat een bruggetje ons de beek oversteken, die dalwaarts door het Val Bever stroomt. Vervolgens rest ons nog voorbij Tegia d’Val een laatste klim naar de nieuwe Chamanna Jenatsch (2652 m) gelegen ten zuidoosten van de gelijknamige Piz Jenatsch (3250m). Deze berghut, onder beheer van SAC Sektion Bernina, is vernoemd naar Jürg Jenatsch, dominee en officier aan de kant van de protestanten, een van de kleurrijkste personen ten tijde van de ongeregeldheden in Graubünden tijdens de 30-jarige oorlog.

© The Ostrich, 2002
Piz Bernina (4072 m) met Biancograt en Piz Roseg (3937 Meter) vanaf Fuorcla Surlej (2755 m)
DAG 3

Chamanna Jenatsch (2652 m) – Fuorcla Suvretta (2615 m) – Lej Suvretta (2580 m) – Silvaplana (1815 m) – Fuorcla Surlej (2755 m) – Chamanna Coaz (2610 m)

Algemeen: 650 m stijgen, 1050 m dalen. Looptijd: 7,5 tot 8 uur.

De etappe van vandaag brengt ons van de rotsachtige bergwereld aan het uiteinde van het Val Bever weer terug naar het Inndal met de grote meren van Silvaplana en Sils in het toeristische Oberengadin om vervolgens aan de andere zijde van dit dal de gletscherwereld van het Bernina-massief te betreden. We verlaten de Chamanna Jenatsch (2652 m) in oostelijke richring over de nieuwe bergweg naar de Fuorcla Suvretta (2615 m) en dalen af over rotsblokken naar het bergmeertje Lej da Suvretta (2580 m). Onderweg markeringen met “Steinmännli”. Hier hebben een een goed zicht op de beide dominerende bergtoppen: de Piz Julier (3380 m), Piz d'Err (3378 m) en Piz Jenatsch (3250 en vele andere kleine bergtoppen.

Verder gaat de route door hat Val Suvretta, steeds hoog boven St. Moritz, met prachtig zicht op de Piz Nair (3055m) en de Silvaplanasee en Silser See. Het typische licht werd reeds door Friederich Nietsche beschreven, als hij 200 jaar geleden hier de zomermaanden doorbracht in filosofische retraite. We dalen af door arven- en lariksbossen nar Champfer en lopen door naar Silvaplana. Aan de oever van de Silvaplanasee is het goed rusten.

De drukke doorgaande verkeersader van Engadin naar Italië steken we over om aan de andere zijde van het dal het de Bergbahn naar de Corvatsch te bereiken. We laten ons naar het Mittelstation Murtèl (2693 m) brengen. Deze 800 meter hoogte kunnen we zo gemakkelijk overwinnen. Vanuit de kabelbaan hebben we in noordelijke richting over her Inndal en St. Moritz en het Oberengadin. Van Murtèl (2693 m) loopt het pad over een uitgelopen, touristische route naar de Fuorcla Surlej (2755 m). Hier hebben we een adembenemend uitzicht op de westelijke Roseggletscher. Het Bernina-massief ligt als een indrukwekkend panorama voor ons.

Nu gaat het langs de bergrug, nu een op en dan weer af, tot aan de Chamanna Coaz (2610 m). Deze berghut heeft zijn naam te danken aan Johann Coaz, die als eerste de Piz Bernina beklommen heeft op 13 september 1850. De reusachtige gletscher met bergmeer ligt voor ons en reikt tot aan de mooi gelegen berghut, zoals je dat eigelijk kunt verwachten van een “echte” berghut.

DAG 4

Chamanna Coaz (2610 m) – Chamanna da Tschierva (2573 m)

Algemeen: 500 m stijgen, 550 m dalen. Looptijd: 4 tot 4,5 uur.

De route van deze dag voert ons door de gletscherwereld van het Bernina-massief. Je krijgt het gevoel aan de rand van de ijstijd te staan. We lopen de route van gisteren een stuk terug tot waar de weg ons naar beneden leidt naar het melkkleurige gletschermeer. Hier zien en horen we hoe de gletscher in beweging is. Enorme ijsbrokken kalven af van de gletscheruitloop en donderen met veel geraas in het ijskoude water. Het zijn blauw, glinsterende ijsschotsen die in het gletschermeer rondzwemmen en door de wind tot op de zanderige oever worden gedreven. Een smal weggetje volgt de oever van het smeltwater. Een korte afdaling door het morenengruis brengt in de vlakte, waar toendravegetatie probeert te gedijen. We lopen hier door een uniek oerlandschap, dat 100 jaar geleden nog volledig met gletschers was bedekt.

We kiezen er niet voor verder door het Val Roseg terug te lopen naar Hotel Roseggletscher, dat bekend is vanwege zijn dessertbuffet, om van hieruit over de houten brug de klim naar de Chamanna da Tschierva (2573 m) onder de wandelschoenen te nemen. Bovendien is hier het startpunt voor de beklimming van de Piz Bernina (4049 m) over de Biancograat. Deze beklimming van een “vierduizender” behoort tot de klassieke, gecombineerde bergtouren in de Oost Alpen. We nemen de meer avontuurlijke route naar rechts. Hier is een kabelbrug op de plaats waar de verschillende beken van de gletscher samenstromen. De oversteek is niet ongevaarlijk en het kan gebeuren dat je onvrijwillig in het ijskoude water belandt. Het is een bijzondere uitdaging, die past bij het avontuur van de Bernina Trekking.

Eenmaal op de andere oever moet je zelf de weg bepalen door de vlakte en klimmen naar het pad dat je uiteindelijk naar de Chamanna da Tschierva (2573 m) voert. We bereiken de zijmorenen van de Vadret da Tschierva. De hut is van hier reeds te zien en ligt helemaal achter in het Val Roseg, links tegen de steile berghelling van de Piz Tschierva (3546 m). Deze klim naar de berghut van de SAC Sektion Bernina geeft je een geweldig uitzicht op de bergen: Piz Bernina (4049 m), Piz Scerscen (3971m) en Piz Roseg (3937m). Chamanna da Tschierva (2573 m) is in 2003 uitgebouwd met een gewaagde, moderne, kubusvormige houtskeletbouw, die door vormgeving en gebruik van materiaal duidelijk afsteekt tegen de natuurstenen bouw van de oorspronkelijke berghut. De Chamanna da Tschierva biedt plaats aan 100 personen.


Morteratschgletscher vanuit Chamanna Boval (3072 m)
DAG 5

Chamanna da Tschierva (2573 m) – Pontresina (1800 m) – Morteratsch (1896 m) – Chamanna Boval (2495 m)

Algemeen: 700 m stijgen, 780 m dalen. Looptijd: 7 uur.

Vandaag laten we het oerlandschap met zijn gletschers en morenen aan de voet van de Piz Bernina (4049 m) en Piz Roseg (3937m) weer achter ons en lopen door het Val Roseg helemaal terug naar Pontresina (1800 m). Van hieruit gaat het naar Morteratsch (1896 m) om dan naar de Chamanna Boval (2495 m) te klimmen met zicht op de beroemde Morteratschgletscher en de steile flanken van Piz Palü (3905 m) en Bellavista (3922 m).

We verlaten de Chamanna da Tschierva (2573 m) en dalen met de zijmorenen van de Vadret da Tschierva links naast ons af naar Hotel Roseggletscher. Hier ervaren we dat we onmiddellijk weer in het massatoerisme terechtkomen. Hordes wandelaars komen vanuit het Val Bernina het Val Roseg ingelopen om de imponerende gletscherwereld van het Berninamassief te aanschouwen. Anderen met mountainbikes of confortabel gezeten in karren en koetsen. Door het Val Roseg dalen we verder af naar Pontresina. We kiezen ervoor om bij de eerste houten brug over de Ova da Roseg het wandelpad te kiezen en de toegangsweg te meiden die door de mountanbikers en paardenkoetsen in beslag wordt genomen. Hier treffen we wel de vele toeristen die te voet het Val Roseg inlopen, op weg naar Hotel Roseggletscher. Voor de meesten het einddoel van hun inspanning.

Kort voor Pontresina buigt de route door het arven- en lariksbos naar rechts in de richtung Morteratsch. We zijn nu in het Val Bernina en lopen door het Taiswald. Het gaat nu verder langs de spoorrails van de Rhätische Bahn tot 1 kilometer voor het station Morteratsch (1886 m). Voor het Hotel steken we de spoorrails over, Hier loopt een pad naar de Chamanna Boval door het bos naar Chünetta. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om je vanuit Pontresina met de trein van de Rhätische Bahn naar Morteratsch te laten vervoeren. Ook dit is een hele belevenis. Hier geeft de wegwijzer ook aan hoe je richting Chamanna Boval komt.

Eerst door dicht arvenbos, dat steeds meer een open karakter krijgt en dan hoog over de zijmorenen van de Morteratschgletscher. Het zicht op de ijzige flanken van de Piz Palü (3905 m) wordt bij elke bocht in de wandelroute fascinerender en indrukwekkender. Je kunt je nu pas voorstellen dat heel veel vakantiegangers in Oberengadin deze inspannende klim tot een verplicht uitstapje maken. Zo bereiken we hoog boven de gletscher de Chamanna Boval (2495 m). Hier herkennen we de Piz Bernina (4049 m) met Biancograat, maar nu van een andere kant.

DAG 6

Chamanna Boval (2495 m) – Lagalb (2100 m) - Val Minor - Forcla di Livigno (2315 m) - La Rösa (1871 m) - Rifugio Saoseo (1985 m)

Algemeen: 450 m stijgen, 570 m dalen. Looptijd: 6 tot 6,5 uur.

Met de etappe van vandaag laten we de indrukwekkende gletschers van het Berninamassief achter ons en keren terug in het Val Bernina. In Morteratsch nemen we de trein richting Passo Bernina om vervolgens via Lagalp en Val Minor in een heel ander alpenlandschap terecht te komen dat qua klimaat al de kenmerken heeft van de alpenzuidzijde met subtropische trekjes. Het Rifugio Saoseo (1985 m) is het eindpunt van dit traject.

De afdaling vanuit de Chamanna Boval naar Morteratsch is ons al bekend van de vorige dag. Op het station van Morteratsch nemen we de trein van de Bernina Bahn, onderdeel van de Rhätische Bahn. Deze is in 1910 gereed gekomen en is de hoogst gelegen smalspoorbaan van Europa die op het hele traject geen tandradaandrijving heeft. Het hoogste punt ligt op 2256 m en het spoor blijft het gehele jaar in werking, ook in de winter. Het indrukwekkendste gedeelte van dit traject ligt aan de zuidzijde van de pas tussen het Bernina Hospiz en Poschiavo, waar een groot hoogteverschil overwonnen moet worden door middel van veel keertunnels. Wij nemen dit rode minispoor tot Lagalp.

Bij de kabelbaan Lagalb begint de route, die ons door het Val Minor leidt. Op 2361 m ligt het Lej Minor, een bergmeertje. Verder gaat het naar een kleine pasovergang. Vanhier loopt een weg terug naar het asfalt van de Berninapas. Wij kiezen voor de richting naar Plan dali Cüni (hier is echter geen weg aangegeven) en komen ongeveer 250 meter zuidoostelijk weer op een weg die ons naar de Forcla di Livigno (2315 m) brengt, de grensovergang van Zwitserland en Italië. Van hieruit bereik je het belastingparadijsje Livigno in Italië. Wij nemen de route over Bünet naar La Rösa (1871 m) en volgen een klein stuk de grote weg. Dan steken we de bergstroom bij de brug en het restaurant in La Rösa (1871 m) over. Voorbij gaat het aan gladde, ronde rotsen, restanten van gletschermorenen, over de Sentiero Storico en dalen over Lagüzzon (1850 m). We laten de huizen links liggen en langs de weilanden dalen we tot aan het bos. Twee bochten en dan steil door een kloof verder tot het pad bij Salva (1745 m) samenkomt met de onverharde weg die vanuit Sfazü. De route gaat voorbij aan de gehuchten Mottacalva, Salina (1890 m) en Rügiul. Dan volgt er nog een laatste klimmetje door het dal naar de Rifugio Saoseo (1985 m) in Lungacqua.

Vanuit het Rifugio Saoseo is het een aanrader nog een kort uitstapje te maken naar het sprookjesachtig gelegen Lago Saoseo (2028 m). Dit groene, bijna cirkelvormige wordt "Eine Perle unter den Bergseen" genoem: boomwortels en boomstronken liggen op de bodem en als het windstil is spiegelt zich de gletscher van de Piz Palü (3905 m) in het water.


Lago Saoseo (2028 m)
DAG 7

Rifugio Saoseo (1985 m) – Terzana (1853 m) - Suracqua (1757 m) - Pozzolascio (1530 m) - Poschiavo (1014 m)

Algemeen: 50 m stijgen, 970 m dalen. Looptijd: 6 tot 6,5 uur.

Deze laatste etappe brengt ons via de zuidelijke kant van de Berninapas door bossen en open stukken naar beneden in het Val Paschiavo. Hier heerst een mediterrane sfeer, die meteen gevoelens oproept aan het leven ten zuiden van de Alpen. Zowel geografisch als economisch is men geörienteerd op Italië. Ook de architectuur heeft hier haar culturele wortels.

We verlaten het Rifugio Saoseo (1985 m) en volgen eerst zuidoostwaarts de onverharde weg om na 300 meter bij Saoseo de beek over te steken en vervolgens rechts af links af te slaan naar Terzana via Motta da li Mutaneli. Het pad slingert omlaag naar Terzana Terzana (1853 m). Verder gaat het door het Val da Campo naar Suracqua (1757 m) met prachtige vergezichten. We komen in het gehucht Festignani (1739 m). Bij Pozzolascio (1522 m) bereiken we het asfalt van de Berninapasweg. We dalen nu langzaam af naar Poschiavo (1014 m). Eerst komen we nog door het dorpje San Carlo (1093 m) met eenvoudige huizen met leistenen daken.

De laatste 4 kilometer naar Poschiavo (1014 m) vormen de slotetappe van onze Bernina Trekking. Het einddoel is bereikt en vol teugen genieten we van de mediterrane, Italiaanse sfeer die Poschiavo uitstraalt. Het is een dorp met stedelijke allure en een voornaam uiterlijk. De migranten die terugkeerden naar hun geboortegrond lieten hier paleisjes bouwen: Palazzi Spanioli. Maar ook het Piazza Communale, omringt met voorname Patriciërshuizen en raadhuistoren, straalt grandeur uit. Imposant zijn bovendien de barokke Gereformeerde Kerk (1646) en de indrukwekkende Romaanse toren van de San Vittore met zijn Gotisch schip en koor, Gezellige restaurants lokken ons met heerlijke Gelati en zo’n verfrissing hebben we nu wel ve

OVERNACHTINGSMOGELIJKHEDEN:

Chamanna d’Es-cha (2594 m)
SAC Sektion Bernina
60 plaatsen
Telefoon: +41 81 8541755
Huttenwaard: +41 81 4163374

Chamanna Jenatsch (2652 m)
SAC Sektion Bernina
60 plaatsen
Telefoon: +41 81 8332929
Huttenwaard: +41 81 8521376

Chamanna Coaz 2610 m
SAC Sektion Rätia
80 plaatsen
Telefoon: +41 81 8426278
Huttenwaard: +41 81 8288777 		Chamanna da Tschierva (2573 m)
SAC Sektion Bernina
100 plaatsen
Telefoon: +41 81 8426391
Huttenwaard: +41 81 8338921

Chamanna Boval (1989 m)
SAC Sektion Bernina
120 plaatsen
Telefoon: +41 81 8426403
Huttenwaard: +41 81 8521032

Rifugio Saoseo (2495 m)
SAC Sektion Bernina
80 plaatsen
Telefoon: +41 81 8440766
Huttenwaard: +41 81 8441609

KAARTEN:

- LKS 1:50.000 Blatt 268 Jullierpass
- LKS 1:50.000 Blatt 269 Berninapass

Prijs ca € 11,50. Uitstekende kaarten, geen opdruk wandelroutes.

- LKS 1:50.000 Blatt 268 T Jullierpass

Prijs ca €18,00 T-Serie LKS met ingetekende routes.

- LKS 1:25.000 Blatt 1237 Albulapass
- LKS 1:25.000 Blatt 1256 Bivio
- LKS 1:25.000 Blatt 1257 St. Moritz
- LKS 1:25.000 Blatt 1258 La Stretta
- LKS 1:25.000 Blatt 1277 Piz Bernina
- LKS 1:25.000 Blatt 1278 La Rösa

Prijs ca € 11,50. Uitstekende kaarten, geen opdruk wandelroutes.

GIDSEN EN LITERATUUR

- Kleiner Führer durch Graubünden, Bernerd Condrau, Bergverlag Rother - München.
- Alpinwandern Graubünden - Weitwandern in 65 Etappen, Peter Donatsch und Paul Meinherz, SAC Verlag, SFR. 48,00.
- SAC-Clubführer Bündner Alpen 10 - Mittleres Engadin und Puschlav, Bernard Condrau und W. Candinas, SAC Verlag, SFR. 38,00.
- SAC-Clubführer Bündner Alpen 5 - Bernina - Bernina-Gruppe, Pierino Giuliani, SAC Verlag, SFR. 48,00.

BRONNEN:

- Die Alpen - SAC, mei 2002

Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 03-03-2004 door C.P.J. Aerssens